Warme groeten uit Gambia

De vorige keer was ik geëindigd met het Tobaskifeest, het offerfeest dat afgelopen week werd gevierd. Tobaski is een groot(s) moslimfeest en het zijn twee nationale feestdagen. Ik begreep van één van de andere studenten dat in het ziekenhuis nu de christenen werken met de kerstdagen de moslims. Christenen en moslims wonen hier gewoon naast en bij elkaar en vieren feest samen. Soms wonen ze samen onder één dak of in een compound. Op een compound wonen veelal meerdere families bij elkaar en een man heeft hier vaker meerdere vrouwen en kinderen. Soms wonen ook ooms/tantes met hun gezin en ouders erbij. Zo wordt er voor elkaar gezorgd. ‘Extended families’ wordt het hier genoemd.

Onze jurken waren juist voor het Tobaskifeest klaar. We hadden leuke patronen uitgezocht, maar het werden wat simpeler uitvoeringen, waarbij de voorkant even plat was als de achterkant….. Susan en ik moesten terug om dit te laten aanpassen en zagen dat de kleermaker de zijkant uitlegde en niet de voorkant. ‘No problem’ zei hij nog; het werd er echter niet beter op. Uiteindelijk hebben we het zo gelaten. Ik kan via deze reisweblog (nog) geen foto’s plaatsen. Mocht je ze willen bekijken, dan kan dat via facebook via ingridvandenberg.161. Op de eerste Tobaskidag zijn we met z’n allen naar de moskee geweest, dat is hier heel gewoon. Vooral mannen gaan naar de moskee. Vrouwen hoeven niet te gaan, omdat zij voor het eten zorgen en de huishoudelijke activiteiten doen. Bij Mammadi’s familie (waar we de hele dag waren uitgenodigd) werden we in hoofddoeken gewikkeld en zijn we meegegaan. De moskee was niet een gebouw, maar gewoon buiten op een plein en er waren enkele duizenden mannen en toch ook vrouwen, die op een matje zaten en ook vandaar af hun rituelen deden. We waren er een bezienswaardigheid..... Ik voelde me ook wel een beetje opgelaten met een hoofddoekje. Na het bezoek aan de moskee zijn we naar zijn familie gegaan en hebben wij vrouwen meegeholpen het klaarmaken van het eten. Zo heb ik met Lisa het baobapsap gemaakt en anderen de ‘abbeysaus’, een erg scherpe soep, gebaseerd op rode pepers. Onze enige mannelijke student Yannick hielp met het slachten van de ram. De mannen doen dit traditioneel. Daar hebben we natuurlijk ook van gegeten. De dag verder hebben we veel gezeten, gepraat en gegeten. De volgende dag hebben wij vrouwen onszelf vermaakt en zijn later in de middag weer naar de familie gegaan. ‘s Avonds zijn we in een openlucht nachtclub geweest in Brikama, waar we heerlijk konden dansen. Ik keek m’n ogen uit naar al die Afrikaanse mannen, die met elkaar soms erg sensueel dansten. Er waren ook nauwelijks vrouwen op de dansvloer en in de club.

In de wijk achter ons huisje staan veel compounds. Met m’n stage ben ik deze wijk doorgegaan op weg naar het centrum van Brikama. Ik wil niet altijd langs de grote doorgaande weg naar Brikama en vind het interessant om andere wegjes en wegen te nemen om ook ander gedeelten van de stad te ontdekken. Zo ontdekte ik een winkeltje één straat verderop. Daar halen we nu onze tapalapa’s (stokbroodjes), zonder of met beleg (ei, chocoladepasta of vlees&bonen). Wel handig die belegde broodjes. In mijn zwerftocht in de wijk kwam ik iemand tegen die met me is meegegaan om andere wijken van Brikama te verkennen. Ik ben zoekende naar contacten in de wijken en bij de compounds. Dit is nog niet zo makkelijk, omdat veelal de mensen van compound ook binnen de compound zijn. Jongens en mannen zijn er vaker buiten en spreken mij aan, terwijl ik graag een kijkje bij de vrouwen en het huiselijke wil nemen en met hen (ook) wil praten.

In de stage ben ik nog steeds behoorlijk op mezelf en m’n eigen invulling aangewezen. Ik had gehoopt dat het met m’n stage nu voor elkaar zou zijn en dat ik antwoord van father Gomez zou krijgen op mogelijke organisaties waarin ik zou kunnen meewerken. Dat is nog niet gelukt. Ik heb nu een contactpersoon van de kerk ontmoet, die in een vrouwengroep zit en van allerlei projecten heeft voor vrouwen. De komende week zal ik met haar spreken. Tot die tijd probeer ik me te verbreden en me in te leven in het dagelijkse leven hier en te kijken hoe ik vanuit de presentie aanwezig kan zijn.

Ons huis wordt ook steeds meer ons eigen, ondanks dat er geen keuken inzit en we ’s avonds nog altijd met een zaklantaarn moeten douchen en naar het toilet gaan omdat de aansluiting nog niet is gemaakt. ’s Avonds zitten we vaak op de veranda nog wat te lezen en te kletsen met elkaar en met onze buurmannen. Deze week hebben we een waterkoker gekocht voor een kopje oploskoffie of thee. Heerlijk! Dat had ik best gemist de afgelopen weken. Ook hebben we op een middag een tweedehands (Europese) fiets gekocht. Wat een opluchting om te kunnen fietsen. Nu kan ik ‘even’ de stad in en niet eerst een half uur lopen en steeds weer aangesproken worden.

In Brikama verbaas ik me steeds weer over de markt. Het zijn allemaal kleine marktkraampjes en krotjes, die elke dag opgezet en ‘s avonds opgeruimd worden. Dan is het vrij rustig daar. Overdag krioelt het van de mensen die hun waar kopen en verkopen. Soms verkoopt iemand alleen één groente/specerij. Ik zie hier van allerlei verschillende bladeren en kruiden die we in Nederland niet kennen. Stuk voor stuk ga ik ze proberen (en ook de naam onthouden). Zo heb ik pas jamboo in de spagettisaus gedaan. Dit zijn bladeren van de aardappels, die wanneer ze gekookt zijn, een pittige smaak geven. Hier worden de dan de bladeren nog stuk gestampt (met een houten stamper in een houten pot), maar dat heb ik niet gedaan.

We zijn nu aan het eind van het regenseizoen. Af en toe regent het stevig en een half uur erna lijkt het alsof er niets gebeurd was en schijnt de zon weer. Zo waren we vorige week op de markt. Tussen de middag begon het al wat grijzig te worden, een beetje dreigend. Ik dacht eigenlijk dat de bui zou overwaaien; niets minder dan dat. Binnen een mum van tijd stonden de kraampjes waaronder we schuilden, onder water. In de hoofdstraat stonden we zelfs tot onze knieën in het water. Als het geregend heeft, is het op de vele zandwegen en tussen de marktkraampjes zo modderig en glibberig, dat is echt oppassen dan. Soms rijden de auto’s tot boven aan hun banden door de modderige kuilen. Er zijn maar enkele hoofdwegen die geteerd of bestraat zijn.
Voor wie het leuk vindt om reiswebloggen van de andere studenten te lezen, kan dat ook via ….. .waarbenjij.nu. ervoor plaats je dan de naam (susantenhoeve, sharonpluim, lisazwiers, mirjamjannink)

Hartelijke warme Gambiaanse groeten,
Mariama